To co zwykło nazywać się seplenieniem…parasygmatyzm
Parasygmatyzm to najczęściej występująca u małych dzieci błędna artykulacja polegająca na zastępowaniu głosek szumiących (sz,ż,cz, dż) głoskami syczącymi (s,c,z, dz) – np. safa, capka, zółw, dzem
Ćwiczenia najlepiej rozpocząć gimnastyką buzi i języka oraz przygotowaniem aparatu mowy do artykulacji głosek szumiących.
Ćwiczenia aparatu artykulacyjnego, np.: piłka, króliczek, wesoły konik, szpileczka, pranie, rurka, łyżeczka, pędzelek, ryjek.
Następnie powtarzamy kilka razy głoskę u, buzia już wtedy dobrze się układa, (ryjek), później powtarzamy lalala, lululu i wówczas język dostaje informację , że ma skierować się do góry. Kolejnym krokiem może być naśladowanie pociągu i powtarzanie: czu czu czu. Jeśli dziecko uporczywie powtarza cu- należy dać wskazówkę “język do góry”.
Następnie powtarzamy sylaby
cza czo cze czu czy
acza aczo acze aczu aczy
ecza eczo ecze eczu eczy
ocza oczo ocze oczu oczy
ucza uczo ucze uczu uczy
następnie możemy spróbować powtarzać sylaby z głoskami sz, ż, dż.
Czyli
sza szo sze szu szy
asza…..itd
(Czasami łatwiej jest rozpocząć ćwiczenia od głoski sz, czyli od naśladowania wiatru:szszszsz….)
Następnie powtarzamy wyrazy z głoską cz na początku wyrazów
np.:
czapka, czapla, czajnik, czołg, czoło, czubek, czytanka, czytelnia.
i tak samo z głoskami sz, ż, dż
Następnie wybieramy wyrazy z głoską cz (później sz, ż dż) w środku i na końcu.
Jak to będzie utrwalone przystępujemy do utrwalania tych głosek w wyrażeniach dwuwyrazowych, później w zdaniach, później już powinna być znaczna poprawa w mowie spontanicznej.
Równolegle wykonujemy ćwiczenia słuchowe – odróżnianie sz od s, cz od c, ż od z i dz od dż. Wykonujemy je od początku i kontynuujemy.
Sz napoczątku:
Szafa szatnia szal szał szałwia szelki szum szuflada szynka szyja szypułka
Sz w środku:
Kasza kosze koszula koszyk koszykówka kalosze naszyjnik pasztet
Sz na końcu:
Kalosz kosz klosz kapelusz mysz afisz lekarz malarz jeż
(ż na końcu wyrazów ulega ubezdźwięcznieniu, wymawiamy jako sz)
Cz w środku:
Haczyk oczy pieczątka uczeń wnuczek mleczko kaczka taczka beczka teczka pocztówka kluczyk apteczka kubeczek
Cz na końcu:
Biegacz bogacz badacz palacz płacz mecz mlecz klucz miecz bicz
Głoska dż
Dżokej dżem dżungla dżentelmen dżuma